Σχόλιο στην εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου/Comment on the icon of the Announciation of Mother of God

Η γιορτή του Ευαγγελισμού ανήκει στις Θεομητορικές εορτές.Τοποθετείται στην Εαρινή ισημερία(25/3)τότε που ο ήλιος περνώντας την ισημερινή ζώνη αρχίζει να επιστρέφει προς το βόρειο ημισφαίριο για να το αναθερμάνει προοδευτικά και να το πλημμύρισει με φώς.Πρόκειται για το αγγελμα μιας μεγάλης χαράς την ανάδυση ενός άλλου ήλιου που είναι ο Χριστός.
 Το Θεολογικό νόημα της γιορτής είναι μεγάλο και βαθύ.Ειναι η σκηνή στην οποία η Θεοτόκος αποδέχεται το θέλημα του Θεού που της μεταφέρει ο Αρχάγγελος Γαβριήλ να γίνει αυτή που θα δεχθεί στα σπλάχνα της τον Υιός και Λόγο του Θεού ο οποίος θα πάρει ανθρώπινη σάρκα και θα γεννηθεί ως τέλειος άνθρωπος.
 Η σκηνή εικονίζει την περιγραφή απο το ευαγγέλιο του Λουκά(1.26-38).Ο άνθρωπος απο αυτήν την στιγμή και μετά να γίνει κατα χάριν Θεός.
 Η σκηνή του Ευαγγελισμού υπογραμίζει 3 χρονικές στιγμές σε μία εικόνα( χωρίς να φαίνονται και οι 3 σκηνές μαζι σε κάθε εικόνα πάντα).
   Η πρώτη είναι η είσοδος και ο χαιρετισμός του Αγγέλου αλλά και το ξάφνιασμα της Θεοτόκου απο αυτήν την απρόσμενη επίσκεψη.(αυτό υποδηλώνεται απο την κίνηση του σώματος της Θεοτόκου).
Η δεύτερη σκηνή περιλαμβάνει την περίσκεψη της Παναγίας που ρώτησε:"πώς έσται μοι τούτο επι άνδρα ού γινώσκω".(λκ 1.34).Αυτό υποδηλώνεται με την χειρονομία που κάνει η Θεοτόκος με το δεξί της χέρι.
 Η Τρίτη και τελευταία περιλαμβάνει την αποδοχή της Θεοτόκου με το γέρσιμο του κεφαλιόυ της.
    Ο άγγελος με κύρος Θεικού αγγελιοφόρου εισβάλει στον χώρο που βρίσκεται η Θεοτόκος και της απευθύνει ευλογόντας  την τον χαιρετισμό.Εικονίζεται με αρχαιοελληνικό ένδυμα που θυμίζει Ρωμαϊκή νίκη.
 Το σκηπτρο που κρατάει στο αριστερό του χέρι είναι το σύμβολο της εξουσίας του ως Αγγελιοφόρου του Θεού.
 Η Παναγία έχει ήδη δεχθεί την πρώτη έκπληξη και ανταποκρίνεται στον χαιρετισμο του Αγγέλου με σοβαρότητα και συστολή.
 Στο αριστερό χέρι κρατά το νήμα με το οποίο έγνεθε το κόκκινο κάλυμμα της Αγίας Τράπεζας του ναόυ.
Παρουσιάζεται όρθια η καθιστή μπροστά ή πάνω σε έδρανο και πατά πάνω σε υποπόδιο θυμίζοντας Βυζαντινή αυτοκράτειρα.
 Στο πάνω μέρος της εικόνας βλέπουμε μια αχτίδα φωτός με 3 ακτίνες (σύμβολο της Αγίας Τριάδας)που στην βάση της έχει το περιστέρι(σύμβολο του Αγίου Πνεύματος) επισκιάζει την Παρθένο η οποία αντιπροσωπεύει όλο το ανθρώπινο γένος και δείχνει με την στάση της την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου που κάνει δυνατή αυτή την ενανθρώποση του Θεού.
 Και στα ρούχα που φοράει η θεοτόκος υπάρχει ακόμα ένας συμβολισμός.Φοράει κόκκινο μαφόριο(Χρώματα συμβολικό του Θείου)πάνω σε μπλέ χιτώνε(σύμβολο του γήινου).Συμβολίζει ότι εάν και άνθρωπος ντύθηκε τον Θεό.
 Η εικόνα στο σύνολο της αποτελεί έναν συγκερασμό στοιχείων του Βυζαντινού πνεύματος και της Ελληνιστικής διάρθρωσης κάτω απο τα ενδύματα,στην εξατομίκευση των προσώπων και στο αρχιτεκτονικό υπόβαθρο που χειρίζεται ώς θεατρικό σκηνικό.

The feast of the Annunciation belongs to Mother of God feasts.It placed at the Spring Equinox (25/3) then that the sun passing through the equatorial zone begins to return to the northern hemisphere to revive gradually and to flood with light.It:s about an advert of great joy the emergence of another sun, which is Christ.
  The theological meaning of the celebration is great and deep.It"s the scene in which Mary accepts God's will that is transfered by the Archangel Gabriel, to become the one that will accept in  her womb the Son and Word of God who will take human flesh and will be born as a perfect man.   The scene depicts the description from the Gospel of Luke (1.26-38).The man from that moment on can become God by grace.
    The scene of the Annunciation emphasizes 3 time moments in a picture.(We don"t see always the three moments together in all the Icons)
    The first is the entrance and greeting of the angel and the surprise of the Virgin by this unexpected visit. (This is indicated by the movement of the body of Mary).
    The second stage involves the deliberation of the Virgin Mary who asked: "How this will happen to me, since I do not have marital relations with any man?." (1.34 Luke).   This is indicated by the gesture that makes the Virgin with her right hand.
   The third and last includes the acceptance of Mary with her head lean.
 The angel with Divine messenger authority, enters the plce that stays the Mother of God and and send a greeting by blessing Her.He is shown with ancient Greek garment resembling Roman victory. The scepter that he holds in his left hand is the symbol of his authority as a messenger of God.
  Mother of God has already received the first surprise and responds to the angel's greeting with gravity and contraction. The left hand holds the thread with which she was crocheting the red cover of  the altar of the temple. Presented standing or sitting in front or on a bench and stands on a footstool reminiscent of Byzantine empress. At the top of the picture we see a ray of light with 3 rays (symbol of the Holy Trinity)which in it"s base has a dove (symbol of the Holy Spirit) overshadows the Virgin representing the whole human race and shows the attitude of the free will of man that makes  possible the Incarnation of God.
 And at the clothes worn by Virgin there is still a symbolism.She wears red maphorion  (colors symbolic of the Divine) on a blue robe (colour symbolic of the earth). Symbolizes that even that she is human She dressed the God. The picture as a whole is a fusion of elements of Byzantine culture and Hellenistic structure beneath the clothes, the identification of persons and the architectural background is handled as theatrical scenery.

Εικόνα.Ι.Μ.Σινά.12ος αιώνας/Icon.Monastery of Sina 12th Cent.

Χειρόγραφο.Ι.Μ.Διονυσίου.Αθως.12ος αι./Manuscript.Monastery of Dionysiou.Athos.12th cent.

Εικόνα.Ι.Μ.Σινά.12ος αιώνας/Icon.Monastery of Sina 12th Cent.

Φρέσκο.Περίβλεπτος Οχρίδα.14ος αι./FrescoPerivleptos Ochrid.14th cent.

Εικόνα.Ι.Μ.Βατοπεδίου.14ος αι./Icon.Monastery of Vatopedi.Athos.14th cent

Εικόνα.Οχρίδα.14ος αι/Icon.Ochrid.14th cent.

Βημόθυρο.14ος αι./Royal door.14th cent

Βημόθυρο.Ι.Μ.Αγ.Παύλου,Αθως,16ος αι./Royal door.Monastery of Agios Pavlos.Athos16th cent

Εικόνα,Ι.Μ.Παντοκράτωρος,Αθως.18ος αι./Icon.Monastery of Pandokratoros,Athos.18th cent.

Τοιχογραφία.Δημήτρης Συρεγκέλας,2011/Wall painting.Dimitris Siregelas.2011

Σχόλιο στην εικόνα της Υπαπαντής του Χριστού

Η εικόνα της Υπαπαντής στην Ορθόδοξη Εκκλησία!

 Η εκκλησία μας γιορτάζει την Δεσποτική εορτή της Υπαπαντής στις 2 Φεβρουαρίου!
Η σκηνή της Υπαπαντής λαμβάνει χώρα 40 μέρες μετά τα Χριστούγεννα.Σύμφωνα με το Εβραικό έθιμο όλες οι γυναίκες που γεννούσαν έπρεπε να καθαριστούν 40 ημέρες και εάν είχαν γεννήσει πρωτότοκο Υιό σύμφωνα με τον Μωσαικό νόμο έπρεπε να τον αφιερώσουν στον Θεό.Μαζί με αυτήν την αφιέρωση όφειλαν να προσφέρουν στον ναό σύμφωνα με την διάταξη και έναν αμνό η ενα ζεύγος περιστεριών ή τριγονιών που προβλεπόταν τότε για τους φτωχούς.
 Ακολουθώντας λοιπόν αυτές τις διατάξεις ο Ιωσήφ με την Παναγία βρέθηκαν στον ναό στην Ιερουσαλήμ για να αφιερώσουν τον Χριστό.
 Ακριφώς αυτή η στιγμή απεικονίζεται στις Αγιες εικόνες.Της εισόδου και προσφοράς του Κυρίου στον ναό απο την Θεοτόκο και της συνάντησης ταυτόχρονα της Παλαιάς με την Καινή διαθήκη.
 Ο Χριστός βρίσεται στα χέρια του γηραιού Ιερέα Συμεών ο οποίος σύμφωνα με την αποκάλυψη του Θεού δέν θα πέθαινε άν δεν έβλεπε τον Μεσσία.Μορφή γεροντική ο Συμεών έχει παραλάβει γεμάτος χαρά και λαχτάρα το θείο βρέφος στα καλυμένα με το λέντιο χέρια του ως ένδειξη σεβασμού.Η λαχτάρα αυτή και η απαντοχή του Συμεών συμβολίζει και την απαντοχή του τότε κόσμου να γνωρίσει τον Μεσσία.
  Η Θεοτόκος προσφέρει τον πρωτότοκο της ως αφιέρωση σύμφωνα με τον Μωσαικο νομο αλλα και ώς τον αμνό που θα έπρεπε να προσφέρει.Τον Αμνό με την θυσία του οποίου θα σωθεί ο ανθρωπος.
 Επίσης στην σκηνή, πίσω απο την Παναγία ή σε κάποιο άλλο σημείο της σύνθεσης βλέπουμε μια γυναίκα, την προφήτιδα Αννα η οποία ζούσε με νηστεία και προσευχή στον ναό και ανάμενε και αυτή να δεί τον Μεσσία.Συνήθως την βέπουμε να κρτάει ειλητάριο με τους λόγους:"Τούτο το βρέφος ουρανόν και γή εδημιούργησεν"και υψώνει το χέρι σε χειρονομία που δηλώνει λόγους προφητικούς.
 Ο Χριστός δέν απεικονίζεται ως βρέφος 40 ημερών αλλα ώς παιδί 5-6 χρονών.Με τον τρόπο αυτό δίνεται έμφαση στο ότι Ο Κύριος είναι πολύ πιο ώριμος απο την ηλικία του.Κάθεται δε στα χέρια του Συμεών με βασιλική άνεση κρατόντας στο χέρι ειλητάριο με τον νόμο του.Τον νόμο της Καινής διαθήκης υποδηλώνοντας ότι Αυτός είναι ο ένσαρκος Λόγος.
  Ενα άλλο στοιχείο της σύνθεσης είναι η Αγία τράπεζα και το Ιερό βήμα  πάνω απο τα οποία εξελίσεται η σκηνή υποδηλώνοντας τον ιερό χώρο του ναού της Ιερουσαλήμ.Επίσης τα στοιχεία αυτά(Αγία τράπεζα με κιβώριο και Ευαγγέλιο πάνω της)κάνουν υπαινιγμό στην ευχαριστιακή θυσία και τον μυστικό δείπνο.Υπενθυμίζει δηλαδή ότι ο Χριστός προσφέρεται στον ναό αλλα και στους ανθρώπους για να θυσιασθεί.
 Στην σκηνή ακολουθεί και ο Ιωσήφ κρατόντας τα περιστέρια της προσφοράς τα οποία δεν είναι λύτρα για την ανταλλαγή  του Ιησού αλλα η προσφοράθυσίας για τον καθαρισμό της μητέρας.
Τέλος η εικόνα αυτή μας προτρέπει θα λέγαμε να δεχτούμε και εμείς και να σφίξουμε στην αγγαλιά μας τον Ιησού σάν τον Συμεών  μεσω της αγάπης μας πρός τον πλησίον.

Δημήτρης Συρεγκέλας,2012


The picture of the Presentation in the Orthodox Church!

 Our church celebrates the Despotic feast of the presentation of Christ on February the 2nd!
 The scene of the presentation takes place 40 days after Christmas.According to  the Jewish custom all women giving birth had to be cleared 40 days and if they had given birth to eldest son according to the Mosaic law had to devote the boy to God.
  Together with this dedication they had to offer in the temple according to the law, a lamb or a pair of doves  previously provided for the poor.
  So by following these provisions Joseph with the Virgin visited the  temple in Jerusalem to dedicate Christ.
 Exactly this moment depicted in the Holy icons.

 Of the entry and offer of the Lord in the Temple by Mary and simultaneously meeting the Old to the New Testament.
  Christ is on the hands of the old priest Simeon, who, according to the revelation of God would not die if he did not see the  Messia.
  Old figure Simeon has received full of joy and longing in the divine infant on his hands covered by the lentio as a sign of respect.
  The desire of Symeon symbolises the desire of the world of these ages to know the Messia.The Virgin offers her first born as dedication under the mosaic law but also as the lamb that should offered.The lamb that with His sacrifice the man would saved.

Also in the compotition behind the Virgin Mary or in some other points of the composition we see a woman, the prophetess Anna who was living with fasting and prayer in the temple and is also expected to see the Messia.Usually we see her keeping a scroll with the words: "This baby created the heaven and the earth" and raising her hand to gesture prophetic reasons.
 Christ is not depicted as an 40 days infant but as a child 5-6 yea old.This way emphasize that the Lord is much more mature than his age.He sits on the hands of Simeon with royal comfort keeping with his  hands a scroll with his Law.The Law of the New Testament indicating that He is the incarnate Word.
  Another element of the composition is the altar and the sanctuary  over which develops the scene indicating the sacred site of the temple of Ierousalim.

Moreover these figures (St.Altar and canopy over the Gospel) do hint on the Eucharistic sacrifice and the last supper.It reminds that Christ is offered to the church and other people to sacrifice.
 In the scene below, follows Joseph keeping pigeons for offer which is not a ransom for the exchange of Jesus but the sucrifice"s offer for the cleaning of the mother.
 Finally we could say that this picture encourages us  to accept and to  hang Jesus like Simeon through our love for others.

Dimitris Siregelas 2012

Θεοφάνης οΚρής 15ος αι. Φορητή εικόνα/Theofanis of Creta 14th cent.port.Icon

Πανσέληνος,13ος αι.Φρέσκο/Panselinos,13th cent.Fresco

Ι.Μ.Παντοκράτορος,Φορητή εικόνα,18ος αι./Pantokratoros Monastery,Port.Icon,18th cent

Θεοφάνης ο Κρής 15ος αι,Φρέσκο/Theofanis of Kreta,15th cent.Fresco

Ι.Μ.Παντοκράτορος,Φορητή εικόνα,15ος αι./Pantokratoros Monastery,Port.Icon,15th cent

Ι.Μ.Ντέτσανι,14ος αι,Φρέσκο/Decani monastery,14th cent,Fresco

Χειρόγραφο,11ος αι./Manurscript,11th cent.

Αγ.Νικόλαος  Ορφανός 14ος αι. Φρέσκο/St.Nikolaos Orfanos 14 th cent.Fresco

Δημ.Συρεγκέλας,τοιχογραφία 2011./Dim.Siregelas,Wall painting 2011

Δημ.Συρεγκέλας.Ακρυλικό σε καμβά.24,5x18,5εκ. 2012/Dim.Siregelas,Acrylic on kamvas.24,5x18.5cm.2012

Δημ.Συρεγκέλας-Σοφία Λουκά,Τοιχογραφία,2010/Dim.Siregelas-Sofia Louka,Wall painting,2010